تعیین ظرفیت تحمل اجتماعی و واکنش‏های رفتاری دیدارکنندگان به ازدحام در آبشار مارگون

عرضه‏ فرصت‏های تفریحی با کیفیت، از جمله اهداف مهم مدیریت سایت‏های گردشگری است؛ و یکی از ابزارهای مدیریتی برای نیل به این مقصود، سنجش "ظرفیت تحمل اجتماعی گردشگری" می باشد. از طرف دیگر، ظرفیت تحمل اجتماعی با "ازدحام ادراک شده" توسط دیدارکنندگان ارتباط نزدیکی دارد. مطالعات پیشین نشان داده است که با عبور از آستانه‏ی ظرفیت تحمل اجتماعی و نزدیک شدن به وضعیت ازدحام، شاهد افت کیفیت تجربه‏ی تفریحی‏دیدارکنندگان وبه دنبال آن کاهش مطلوبیت منبع تفریحی خواهیم بود. دیدارکنندگان در واکنش به ازدحام ادراک شده، برخی واکنش های مقابله ای را به کار می گیرند تا هم چنان رضایت خود را در سطح بالایی نگه دارند. در حالی که در اغلب تفرجگاه های طبیعی کشور ما حجم زیاد تقاضا برای دیدار، به چشم می خورد، اما تاکنون مطالعات بسیار اندکی پیرامون ظرفیت تحمل اجتماعی از نقطه نظر دیدارکنندگان صورت گرفته‏است. هم چنین، هیچ مطالعه‏ای به بررسی ازدحام ادراک شده در مکان های تفریحی و واکنش های مقابله ای در مواجهه با آن نپرداخته است. با توجه به آن‏چه گفته شد هدف از این مطالعه، تعیین ظرفیت تحمل اجتماعی دیدارکنندگان از تفرجگاه‏های طبیعی و واکنش های رفتاری آنان در مقابل ازدحام سایت و بعلاوه، شناسایی و اولویت بندی متغیرهای اثرگذار بر ازدحام ادراک شده بوده است. بدین منظور، آبشار مارگون برای مطالعه انتخاب شد و داده‏های مورد نیاز در تعطیلات نوروز 1390، به روش میدانی و از طریق پرسش‏نامه جمع آوری گردید. جامعه‏ی آماری این تحقیق را گردشگران درون حوزه‏ای دیدارکننده از آبشار مارگون تشکیل می دادند. داده‏ها با استفاده از روش‏های آماری توصیفی- استنباطی تجزیه و تحلیل شدند. نتایج حاصل از تجزیه و تحلیل 273 پرسش‏نامه، نشان داد که تراکم سایت از آستانه‏های اجتماعی مطلوب دیدارکنندگان فراتر رفته است. هم چنین، استفاده از روش تصویری دیدگاه های جالبی در مورد هنجارهای دیدارکنندگان در رابطه با تراکم سایت بدست داد. بر اساس یافته های تحقیق، غالب ترین واکنش رفتاری دیدارکنندگان کاهش طول مدت دیدار بود. هم چنین، 4 متغیر انتظار فرد از تراکم، کمبود فضای کافی برای پارک اتومبیل، رفتار سایر دیدارکنندگان و کمبود فضای کافی برای فضای پیک نیک، به ترتیب، با ازدحام ادراک شده همبستگی نشان دادند، اما، شدت این همبستگی بسیار ضعیف بود. ادراک دیدارکنندگان از ازدحام، در نقاط مختلف سایت نیز تفاوت معناداری داشت.